سیستم کنترل فشار باد تایر (TPMS) مخفف Tire Pressure Monitoring System، یک سیستم هوشمند و نوعی سیستم ایمنی است که وظیفه نظارت بر فشار لاستیک را بر عهده دارد؛ این سیستم شامل سنسورهای الکتریکی کوچکی است که در هر چرخ خودرو نصب شده تا فشار هوا در لاستیک‌ها را نظارت کرده و این داده‌ها را به خودرو ارسال کنند. این سیستم طوری طراحی شده که در صورتی که یک یا چند لاستیک تغییری در فشار هوا داشته باشند، یک چراغ هشدار زرد در پنل فرمان نمایش داده شده و به راننده اطلاع می‌دهد. نصب TPMS بر روی خودرو و علی‌الخصوص خودروهای سنگین مثل کامیون و کشنده‌های اسکانیا که بیشتر اوقات در جاده هستد مزایای زیادی در ایمنی و کنترل برای راننده فراهم می‌کند که در ادامه به بررسی آنها و معرفی کامل این سیستم خواهیم پرداخت.
حفظ فشار صحیح لاستیک‌ها برای اطمینان از رانندگی ایمن خودرو بسیار حیاتی است؛ این سیستم می‌تواند تاثیرات مثبت زیادی برای تریلرها از جمله افزایش عمر لاستیک‌ها، کاهش مصرف سوخت، بهبود کنترل و افزایش ایمنی حین رانندگی و افزایش عمر مفید تریلر به همراه داشته باشد. از مزایای دیگر این سیستم می‌توان به ارائه هشدار دیداری در صورت کاهش فشار باد در حین سفر و کاهش خطر پاره شدن لاستیک به دلیل هشدار زودهنگام اشاره کرد. سیستم کنترل فشار باد تایر TPMSهمچنین به حفظ فشار بهینه لاستیک‌ها کمک کرده و باعث کاهش سایش لاستیک ناشی از فشار نادرست می‌شود.
سیستم کنترل فشار باد تایر (TPMS) چگونه کار می‌کند؟
سیستم TPMS مانند یک ناظر دقیق عمل کرده و به طور مداوم فشار باد چرخ‌های خودرو را رصد می‌کند. وظیفه اصلی این سیستم، هشدار به راننده در صورت کم بودن باد لاستیک‌ها برای جلوگیری از بروز خطرات احتمالی در جاده است. نحوه عملکرد این سیستم در چهار مرحله یعنی سنجش فشار، ارسال اطلاعات، تجزیه و تحلیل و هشدار در صورت کمبود باد خلاصه می‌شود. دو نوع مختلف سیستم کنترل فشار باد تایر یعنی مستقیم و غیر مستقیم وجود دارد که هرکدام به شکل مختلفی عمل می‌کنند. در سیستم مستقیم (dTPMS)، از سنسورهای مجزایی که در داخل سوپاپ هر چرخ نصب شده‌اند، برای اندازه‌گیری دقیق فشار باد هر تایر به طور جداگانه استفاده می‌شود.
در سیستم غیرمستقیم (iTPMS)، از سیستم ABS خودرو برای نظارت بر سرعت چرخش هر چرخ استفاده شده و از آنجایی که کم باد شدن لاستیک، باعث کاهش سرعت چرخش آن می‌شود، سیستم TPMS غیرمستقیم با مقایسه سرعت چرخ‌ها، می‌تواند کم بودن باد یکی از آنها را تشخیص دهد. همچنین اطلاعات مربوط به فشار باد هر چرخ، توسط سنسورها یا سیستم ABS به واحد مرکزی TPMS در خودرو ارسال می‌شود. سپس واحد مرکزی TPMS، داده‌های دریافتی را تجزیه و تحلیل می‌کند و اگر فشار باد هر یک از لاستیک‌ها از حد مجاز تعیین شده توسط سازنده خودرو پایین‌تر باشد، چراغ هشدار TPMS روشن می‌شود. در برخی از خودروها، ممکن است علاوه بر روشن شدن چراغ هشدار، یک پیام هشدار نیز بر روی نمایشگر ظاهر شود که به طور دقیق نشان می‌دهد کدام لاستیک کم باد است.
انواع سیستم TPMS + نکاتی مهم هنگام استفاده
سیستم TPMS مستقیم (dTPMS) از سنسورهای مجزایی که در داخل سوپاپ هر چرخ نصب شده‌اند، برای اندازه‌گیری دقیق فشار باد هر تایر به طور جداگانه استفاده می‌کند. نوع مستقیم این سیستم به دلیل ارائه اطلاعات دقیق‌تر و قابل اعتمادتر، به عنوان نوع پیشرفته‌تر سیستم TPMS شناخته می‌شود. سیستم TPMS غیرمستقیم (iTPMS) از سیستم ABS خودرو برای نظارت بر سرعت چرخش هر چرخ استفاده می‌کند؛ و از آنجایی که کم باد شدن لاستیک باعث کاهش سرعت چرخش آن می‌شود، سیستم TPMS غیرمستقیم با مقایسه سرعت چرخ‌ها، می‌تواند کم بودن باد یکی از آنها را تشخیص دهد. نوع غیر مستقیم این سیستم ورژن ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر این سیستم است؛ با این حال، به اندازه سیستم مستقیم دقیق و قابل اعتماد نیست.
همچنین رانندگان باید به این نکته دقت کنند که حتی اگر خودرو مجهز به سیستم TPMS باشد، باز هم لازم است به طور مرتب فشار باد لاستیک‌ها به صورت دستی بررسی و در صورت نیاز تنظیم شود. علاوه بر این، در صورت روشن شدن چراغ هشدار TPMS، راننده باید در اسرع وقت برای بررسی و تنظیم باد لاستیک‌ها به یک مکانیک مراجعه کند. همچنین نوع سیستم TPMS مورد استفاده در هر خودرو ممکن است بر نحوه عملکرد و نگهداری آن تأثیر بگذارد.
کلام آخر
سیستم کنترل فشار باد تایر (TPMS) به عنوان یک فناوری مهم و ارزشمند در خودروهای مدرن، نقش بسزایی در افزایش ایمنی و کارایی خودرو ایفا می‌کند. این سیستم با نظارت مداوم بر فشار باد تایرها تا حد زیادی از بروز حوادث ناشی از ترکیدگی لاستیک جلوگیری کرده و به کاهش مصرف سوخت و افزایش عمر تایرها همچنین کمک زیادی می‌کند.
تیتان دیزل تنها نمایندگی رسمی کامیون و کشنده‌های اسکانیا در ایران