تفاوت رادیاتور با اینترکولر به این شکل است که رادیاتور قطعهای حیاتی در سیستم خنککننده موتور خودروهای سنگین مانند کامیون و کشندههای اسکانیا است که وظیفه دفع حرارت اضافی تولید شده در موتور را بر عهده دارد. به عبارت سادهتر، رادیاتور مانند یک مبدل حرارتی عمل میکند که گرمای مایع خنککننده (معمولا آب یا ضد یخ) را به هوای محیط منتقل کرده و باعث خنک شدن آن میشود. مایع داغ از موتور به رادیاتور پمپ شده و در لولههای باریک داخل رادیاتور جریان مییابد. در همین حین، هوای خنک توسط فن از روی رادیاتور عبور کرده و با جذب گرما، مایع را خنک میکند. این مایع خنک شده سپس به موتور باز میگردد تا چرخه خنککنندگی تکرار شود.
اینترکولر قطعهای است که عمدتاً در خودروهای توربو شارژ یا سوپرشارژ مورد استفاده قرار میگیرد؛ وظیفه اصلی اینتر کولر، خنک کردن هوای فشردهای است که توسط توربوشارژر یا سوپرشارژر به داخل موتور دمیده میشود. هوای فشرده شده در اثر این فرآیند بسیار گرم میشود که میتواند باعث کاهش چگالی هوا و در نتیجه کاهش راندمان موتور شود. اینترکولر این هوای گرم را با استفاده از یک مبدل حرارتی خنک میکند؛ سپس هوای فشرده گرم از یک طرف اینترکولر وارد شده و در تماس با پرههای خنککننده قرار میگیرد. در طرف دیگر اینترکولر، هوا یا مایع خنککنندهای جریان دارد که گرمای هوا را جذب کرده و باعث خنک شدن آن میشود. هوای خنک شده سپس به داخل سیلندرهای موتور هدایت میشود تا احتراق بهتری صورت گیرد.
کاربردهای اصلی اینتر کولر و رادیاتور در خودروهای سنگین
رادیاتور به عنوان قلب سیستم خنککننده در تمامی خودروها، از جمله خودروهای سنگین، نقشی حیاتی دارد؛ وظیفه اصلی رادیاتور، جذب گرمای تولید شده در موتور و انتقال آن به محیط بیرون است که این فرایند از طریق گردش مایع خنککننده (آب یا ضد یخ) در موتور و رادیاتور انجام میشود. رادیاتور در تمامی خودروهای دارای موتور احتراقی، از جمله خودروهای سنگین دیزلی و بنزینی، مورد استفاده قرار میگیرد. صرف نظر از نوع موتور، هر موتوری که گرما تولید میکند، به یک سیستم خنککننده کارآمد نیاز دارد؛ در خودروهای سنگین، به دلیل حجم بالای موتور و حمل بار زیاد، تولید گرما بسیار بیشتر است. بنابراین، رادیاتور با ظرفیت بالاتر و طراحی خاص برای دفع این حجم از گرما مورد نیاز است.
اینترکولر بیشتر در خودروهای سنگین دیزلی مجهز به توربوشارژر یا سوپرشارژر استفاده میشود؛ این قطعه به طور خاص برای خنک کردن هوای فشردهای که توسط توربوشارژر یا سوپرشارژر به داخل موتور دمیده میشود، طراحی شده است. همانطور که گفته شد، اینترکولر در خودروهایی که از سیستم افزایش فشار هوا (توربوشارژر یا سوپرشارژر) استفاده میکنند، ضروری است. این سیستمها با افزایش فشار هوا، قدرت موتور را افزایش میدهند، اما در عین حال دمای هوای ورودی به موتور را نیز به شدت بالا میبرند. در واقع، اینتر کولر با خنک کردن این هوا، از کاهش راندمان موتور جلوگیری میکند. در خودروهای سنگین دیزلی که استفاده از توربوشارژر بسیار رایج است، اینترکولر به دلیل بار کاری زیاد موتور و نیاز به حداکثر قدرت، از اهمیت ویژهای برخوردار است.
تفاوتهای اصلی اینتر کولر و رادیاتور از نظر عملکرد
نوع سیال خنککننده
رادیاتور: از یک مایع خنککننده (معمولاً آب یا ضد یخ) برای انتقال گرما از موتور به محیط بیرون استفاده میکند؛ این مایع در یک مدار بسته بین موتور و رادیاتور جریان مییابد و با عبور از رادیاتور، گرمای خود را به هوای اطراف از دست میدهد.
اینترکولر: به جای مایع، از هوا برای خنک کردن هوای فشردهای که توسط توربوشارژر یا سوپرشارژر تولید میشود، استفاده میکند. هوای گرم فشرده از یک طرف اینترکولر وارد شده و با عبور از پرههای خنککننده، گرمای خود را به هوای محیط از دست میدهد.
محل نصب
رادیاتور: معمولاً در جلوی خودرو و در معرض جریان هوای ورودی قرار دارد تا خنکسازی بهینه انجام شود.
اینترکولر: در مسیر هوای ورودی به موتور و بعد از توربوشارژر یا سوپرشارژر نصب میشود؛ این محل قرارگیری به اینترکولر اجازه میدهد تا هوای فشرده و گرم را قبل از ورود به سیلندرها خنک کند.
اهداف خنکسازی
رادیاتور: هدف اصلی رادیاتور، خنک کردن کلیه اجزای موتور است تا از افزایش بیش از حد دمای موتور و آسیب دیدن آن جلوگیری شود.
اینترکولر: هدف اصلی اینترکولر، خنک کردن هوای فشردهای است که توسط توربوشارژر یا سوپرشارژر تولید میشود. با خنک کردن این هوا، چگالی آن افزایش یافته و در نتیجه مقدار اکسیژن بیشتری وارد سیلندرها میشود. این امر، احتراق بهتر و افزایش قدرت و گشتاور موتور را به همراه دارد.
کلام آخر
در این مقاله تفاوتهای رادیاتور و اینترکولر را توضیح دادیم، اما در در نهایت، رادیاتور و اینترکولر هر دو برای حفظ عملکرد بهینه موتور ضروری هستند و تنها عملکرد و هدف آنها متفاوت است. همچنین رانندگان کامیون و کشندههای اسکانیا میتوانند جهت خدمات پس از فروش کشندههای خود، تعمیرات، سرویسهای دورهای و .. . به تمام نمایندگیهای مجاز تیتان دیزل در سراسر کشور مراجعه کنند.
تیتان دیزل تنها نمایندگی رسمی کامیون و کشندههای اسکانیا در ایران