ترمز اگزوز (Exhaust Brake) نوعی ترمز کمکی و سیستم ایمنی است که با بستن مسیر اگزوز از موتور، کار کاهش سرعت موتور را بر عهده دارد. بسیاری از رانندگان هنگام رانندگی ممکن است با حوادثی رو به رو شوند که باعث شتابزدگی آن‌ها شده و توانایی جلوگیری از آن حادثه را نداشته باشند. ترمزهای کمکی در این جور مواقع، بسیار کمک‌کننده و کاربردی هستند و تا حد زیادی باعث افزایش امنیت و جلوگیری از تصادفات خواهند شد. ترمز اگزوز، یکی از ترمزهای کمکی است که در خودروهای سنگین همچون کامیون و کشنده‌ها که هنگام ترمزگیری، به نیروی بسیار زیادی نیاز دارند استفاده از این سیستم بسیار موثر خواهد بود.
عملکرد این سیستم یا به اصطلاح خفه کن اگزوز به این شکل بوده که از خارج شدن دود موتور جلوگیری می‌کند و باعث حبس شدن دود بر روی پیستون، مجرای خروجی دود سرسیلندر و منیفولد خروجی دود می‌شود. ترمز اگزوز با ایجاد مقاومت در مقابل حرکت آزاد پیستون و دور موتور، باعث پایین آمدن دور موتور شده که در نتیجه قدرت خروجی موتور بر این اساس کاهش پیدا می‌کند. ترمز اگزوز معمولا بر روی مجرای خروجی دود نصب می‌شود و همانطور که گفتیم باعث جلوگیری از خارج شدن دود موتور خواهد شد. این سیستم با عملکردی که دارد، می‌تواند هنگام ترمزگیری در مواقع ضروری تاثیر زیادی در کاهش سرعت و به طور کلی کنترل بهتر خودرو توسط راننده، داشته باشد.
تفاوت استفاده و عدم استفاده از ترمز اگزوز
استفاده از این ترمز کمکی، ممکن است منجر به پایین آمدن عمر قطعات سرسیلندر همچون سیت، گاید، سوپاپ‌ها، منیفولد و توربوشارژ شود. اما به‌دلیل کارایی بالایی که در بحث کنترل خودروهای سنگین و کامیون و کشنده‌ها و امنیت رانندگی در جاده‌ها دارد، استفاده کردن از ترمز اگزوز، ضرر کمتری نسبت به عدم استفاده از آن خواهد داشت. همانطور که گفته شد، خفه کن اگزوز با ایجاد مقاومت در برابر چرخش موتور، باعث جلوگیری از خروجی دود موتور می‌شود. در ادامه تفاوت اعمال و عدم اعمال ترمز اگزوز را توضیح خواهیم داد.
هنگامی که ترمز اگزوز عمل نکرده باشد، دریچه‌ای که در مسیر اگزوز نصب شده، باز است. در چنین شرایطی دود اگزوز به راحتی می‌تواند تخلیه شود؛ چرا که در واقع هیچ نیروی خاص و مقاومی، در برابر دور موتور نیست. حال مواقعی که خفه کن اگزوز وارد عمل و فعال شده باشد، دریچه‌ای که در مسیر اگزوز قرار دارد بسته است. در چنین شرایطی دود خروجی موتور تخلیه نمی‌شود و در مقابل دور موتور مقاومت بالایی ایجاد خواهد شد.
کلام آخر
ترمزهای کمکی یکی از سیستم‌های ضروری در خودرو بویژه ماشین‌های سنگین و کشنده‌ها به دلیل نیاز به نیروی بیشتر هنگام ترمزگیری هستند. استفاده از ترمزهای کمکی همچون ریتاردر، ترمز اگزوز و ترمز موتور، علاوه بر افزایش ایمنی هنگام رانندگی، به خصوص پایین آمدن از سراشیبی، مزایای دیگری نیز دارد. استفاده درست و به جا از این سیستم، علاوه بر امنیت، می‌تواند باعث پایین آمدن هزینه سرویس و نگهداری سیستم ترمز اصلی خودرو شود. شما می‌توانید جهت اطلاع از شرایط سرویس‌های دوره‌ای کشنده‌های خود با کارشناسان تیتان دیزل در سراسر کشور در تماس بوده یا به صورت حضوری، مراجعه کنید.
تیتان دیزل تنها نمایندگی رسمی کامیون و کشنده‌های اسکانیا در ایران