سیستم ترمز EBD یکی از سیستمهای ایمنی در کامیون و کشندههای اسکانیا است که به طور چشمگیری به افزایش ایمنی در این خودروها کمک کرده و با توزیع دقیق نیروی ترمز بین چرخها در شرایط مختلف رانندگی، به حفظ کنترل خودرو، کاهش فاصله توقف و جلوگیری از انحراف خودرو کمک میکند. ایمنی، مهمترین اصل در رانندگی و بهویژه در خودروهای سنگین مانند اسکانیا که مسئولیت جابهجایی بارهای سنگین و حساس را بر عهده دارند، از اهمیت دوچندانی برخوردار است. در این مقاله، به بررسی دقیق عملکرد سیستم ترمز EBD، اینکه در چه مواقعی کاربرد داشته و از چه سنسورهایی در این سیستم به کار رفته است صحبت خواهیم کرد.
وظیفه سیستم ترمز EBD چیست و چگونه عمل میکند؟
سیستم EBD مخفف Electronic Brakeforce Distribution و به معنای توزیع الکترونیکی نیروی ترمز است که مکمل سیستم ABS بوده و وظیفه دارد نیروی ترمز را به صورت بهینه بین چرخهای خودرو توزیع کند. دلیل مهم بودن توزیع نیرو هم این است که در جادههای لغزنده، بارانی یا یخبندان، اصطکاک بین چرخها و جاده کاهش یافته و اگر نیروی ترمز به صورت یکسان به همه چرخها اعمال شود، ممکن است چرخها عقب یا جلو زودتر قفل شوند و خودرو کنترل خود را از دست بدهد. همچنین، وقتی خودرو با بار سنگین حرکت میکند، توزیع وزن روی چرخها تغییر کرده که در چنین حالتی اگر نیروی ترمز به صورت یکسان اعمال شود، ممکن است چرخهای سبکتر قفل شوند و خودرو دچار انحراف شود.
سیستم ترمز EBD از مجموعهای از سنسورها برای اندازهگیری سرعت چرخش هر یک از چرخها استفاده میکند؛ سپس، سیستم این دادهها را با یکدیگر مقایسه کرده تا تشخیص دهد کدام چرخ در معرض قفل شدن است. اگر سیستمی تشخیص دهد که یک چرخ در آستانه قفل شدن است، به صورت خودکار نیروی ترمز اعمال شده به آن چرخ را کاهش داده و نیروی ترمز چرخهای دیگر را افزایش میدهد. اما نکته قابل توجه در رابطه با عملکرد سیستم EBD این است که این سیستم به تنهایی نمیتواند از قفل شدن چرخها جلوگیری کند و در کنار سیستم ABS به عملکرد بهینه ترمز کمک میکند.
سیستم ترمز EBD چه مواقعی کاربرد دارد؟
به طور کلی میتوان گفت سیستم ترمز EBD یا توزیع الکترونیکی نیروی ترمز، در شرایط مختلف رانندگی که نیاز به توزیع دقیق و متناسب نیروی ترمز بین چرخها وجود دارد، بسیار کاربردی است. در ادامه به برخی از مهمترین کاربردهای EBD میپردازیم.
- سطح جادههای لغزنده: در جادههای بارانی، برفی یا یخی، اصطکاک بین چرخها و جاده کاهش پیدا میکند. این سیستم با تشخیص این شرایط، نیروی ترمز را به گونهای تنظیم میکند که از قفل شدن چرخها و سرخوردن خودرو جلوگیری شود.
- پیچها: هنگام پیچیدن، توزیع وزن خودرو تغییر میکند و ممکن است یک سمت خودرو بیشتر از سمت دیگر تحت فشار قرار گیرد. EBD با تنظیم نیروی ترمز بین چرخهای داخلی و خارجی پیچ، به حفظ پایداری خودرو کمک میکند.
- توقفهای ناگهانی: در شرایط اضطراری و هنگام توقفهای ناگهانی، EBD با توزیع بهینه نیروی ترمز، فاصله توقف خودرو را کاهش داده و به راننده کمک میکند تا کنترل خودرو را حفظ کند.
- رانندگی با بار سنگین: زمانی که خودرو با بار سنگین حرکت میکند، توزیع وزن روی چرخها تغییر میکند. EBD با در نظر گرفتن این تغییر، نیروی ترمز را به گونهای تنظیم میکند که از قفل شدن چرخها و انحراف خودرو جلوگیری شود.
- تفاوت در جنس سطح جاده: اگر بخشی از خودرو روی سطحی با اصطکاک کمتر (مانند یخ) و بخش دیگر روی سطحی با اصطکاک بیشتر (مانند آسفالت خشک) قرار داشته باشد، EBD با تشخیص این تفاوت، نیروی ترمز را به گونهای تنظیم میکند که از به یک سمت کشیده شدن خودرو جلوگیری کند.
برای عملکرد EBD از چه سنسورها و کنترل کنندههایی استفاده میشود؟
- سنسورهای سرعت: این سنسورها سرعت چرخش هر یک از چرخها را اندازه گیری میکنند؛ اطلاعات حاصل از این سنسورها به واحد کنترل الکترونیکی ارسال شده تا میزان لغزش هر چرخ تعیین شود.
- سنسورهای شتاب: برخی سیستمهای EBD از سنسورهای شتاب استفاده میکنند تا شتاب طولی و عرضی خودرو را اندازه گیری کنند. این اطلاعات به سیستم کمک میکند تا شرایط رانندگی را بهتر ارزیابی کرده و نیروی ترمز را به طور مناسب توزیع کند.
- ماژول نیروی ترمز: این سنسورها فشار روغن ترمز را جهت اطمینان از اینکه فشار روغن به اندازه کافی برای اعمال نیروی ترمز مورد نیاز وجود داشته باشد، اندازه گیری میکنند.
- واحد کنترل الکترونیکی (ECU): دادههای دریافتی از سنسورها را پردازش میکند؛ سپس سرعت چرخش هر چرخ را با یکدیگر مقایسه کرده تا چرخهایی که درمعرض قفل شدن هستند را شناسایی کند. بر اساس دادههای دریافتی، ECU فرمانهایی را به عملگرهای ترمز ارسال میکند تا نیروی ترمز را به طور مناسب بین چرخها توزیع کند. همچنین، فشار روغن ترمز را برای فراهم شدن نیروی ترمز مورد نیاز برای هر چرخ تنظیم میکند.
کلام آخر
اسکانیا به عنوان یکی از پیشگامان صنعت خودروهای سنگین، همواره به دنبال ارائه جدیدترین فناوریها برای بهبود عملکرد و ایمنی خودروهای خود است؛ و سیستم ترمز EBD به عنوان یکی از این فناوریها، نشان از تعهد کمپانی اسکانیا به ایمنی و رضایت مشتریان دارد. رانندگان میتوانند در صورت هرگونه سوال یا مشکل با این سیستم، به تمام نمایندگیهای مجاز تیتان دیزل در سراسر ایران مراجعه کنند.
تیتان دیزل تنها نمایندگی رسمی کامیون و کشندههای اسکانیا در ایران